Wychować Dziecko

Dziś chcę poruszyć bardzo głęboką myśl, która naprawdę działa na wyobraźnię: „Odczuwanie swoich ran nie ma żadnego rozsądnego odniesienia do rzeczywistych przewinień wroga” (Klaus W. Vopel). To oczywiście dotyczy złości, zarówno u dziecka jak i u rodzica, gdy złości się na dziecko. Czy Ciebie to też porusza tak jak mnie? Już po chwili widzę liczne przykłady ze swojego, czy swoich bliskich życia, do których mogę zastosować ten cytat. 

Bardzo dotkliwie przypomina mi o tym, że nie jesteśmy obiektywni. Że nasz subiektywizm często jest posunięty do granic absurdu. Że odbieramy czyjeś zachowanie i nadajemy mu intencje wedle własnego widzimisię, nastroju, pomysłu, przeżytych wcześniej doświadczeń czy uprzedzeń...

Dziewczynki ma być widać, a nie słychać. Rączki w małdrzyk, buzia w ciup. Siedź w kącie, a znajdą cię. Grzeczne dziewczynki idą do nieba.

Nie sprawia kłopotów, przynosi piątki i czwórki. Nie zwycięża, ale jest w czołówce. Przynosi świadectwo z czerwonym paskiem. Nie ma najwyższej średniej, ale jej praca jest doceniona. Bierze udział w konkursach, chociaż nie zdobywa pierwszego miejsca. Czasem wyróżnienie. Słucha poleceń nauczyciela. Odrabia zadania. Rzadko się zgłasza. Nauczyciele zapamiętują jej imię i nazwisko jako ostatnie spośród wszystkich uczniów w klasie. Siedzi cicho. Nie wyróżnia się. Grzeczna dziewczynka.

W domu bawi się sama swoimi zabawkami. Nie zaprasza koleżanek. Nie wpadają jej do głowy głupie pomysły. Wie, że rodzicom, a zwłaszcza mamie jest ciężko, więc stara się nie przysparzać kłopotów. Czasem wpadnie w złość. Będzie krzyczeć i płakać. Nikt nie wie, o co jej wtedy chodzi. Zostanie skarcona albo jej wybuch będzie pominięty milczeniem. Nic takiego się…

Niektóre zdania w czytanych przeze mnie książkach porażają mnie swoją trafnością. Aż chciałoby się krzyczeć: „Bliskość i intymne więzi ulegają zniszczeniu pod wpływem niekontrolowanej złości”! - jak napisał Klaus Vopel w swojej książce Kompas uczuć. Sama tego doświadczyłam, a Ty? W moim rodzinnym domu rodzicom było wolno się złościć, ale nam dzieciom - nie. Ta jawna niesprawiedliwość bolała mnie i buntowałam się przeciw temu. Powiedziałam sobie, że moim dzieciom będzie wolno okazywać to uczucie. To mnie zaprowadziło tutaj, gdzie jestem teraz. Witaj na moim blogu! :)

Żeby pozwolić dziecku na okazywanie wszystkich uczuć, warto otworzyć się na możliwość, że wszystkie uczucia są dobre, bo czemuś służą. Są dla nas cenną informacją. 

Złość znaczy, że coś nie idzie po Twojej myśli. Strach - że trzeba być ostrożnym. Nie ma złych uczuć i nawet złość nie jest na wskroś zła. Potoczne stwierdzenie, że uczucia są pozytywne i negatywne jest fałszywe. Mogą one być - i czasem są - tylko niewygodne, pow…

Złość dziecka to chyba najtrudniejsze uczucie, z którym muszą się zmierzyć rodzice. Smutek, tęsknotę, rozpacz, ból da się jakoś zamieść pod dywan. Można nie kontaktować się z tymi uczuciami na milion sposobów. (Nie przesadzaj, nie bądź beksą,chodź, mam dla ciebie cukiereczka, bądź mężczyzną, do wesela się zagoi...)

Uczucie złości nie poddaje się tak łatwo. Rodzicom ciężko je zbagatelizować, udać, że nic się nie wydarzyło. Już ja ci pokażę! Już ja cię oduczę! Przestań dzieciaku, bo nie wytrzymam z nerwów! Ty mnie wykończysz! Zawsze musisz tak się drzeć w sklepie?

Na czym polega trudność? Złość dzieje się w interakcji...

Obok tego cytatu nie jestem w stanie przejść obojętnie: ”Naprawdę można spotkać dzisiaj takie dzieci, które nie potrafią odróżnić twarzy neutralnej od wrogiej. Biją inne dziecko, ponieważ niewłaściwie interpretują jego wyraz twarzy." - napisał Daniel Goleman w swojej słynnej książce Inteligencja emocjonalna. Jak do tego dochodzi?

Zastanawiam się czasem co czułam, co Ty czułaś, co Twoje dziecko czuło w momencie narodzin. To musiała być chwila pełna mocnych wrażeń, rodzących się emocji i budzących się uczuć. Myślę, że aby to było możliwe, musiały się one pojawić w Twoim, moim, dziecięcym ciele i umyśle jeszcze w brzuchu mamy. Są dowody na to, że dziecko w brzuchu niecierpliwi się, albo boi. Pewnie więc również czasem się cieszy. To nasuwa na myśl wniosek, że emocje są raczej wrodzone niż nabyte. 

Przychodzimy na świat ze wspaniałym instrumentem dającym możliwość odczuwania całego spektrum emocji. Od tego, co się potem wydarzy, zależy jak zostanie owo narzędzie spożytkowane....

To trzecia część historii na temat niszczącej zazdrości między rodzeństwem. Jeśli nie czytałaś wcześniejszych, to znajdziesz je tutaj: pierwsząa tu drugą. 
Po kilkudziesięciu latach od tamtego momentu, syn, teraz ojciec 3 dzieci, dziadek 4 wnuków, zaatakowany nagłą chorobą, leżąc w szpitalu musiał zmierzyć się również z bólem wyrzutów sumienia. Jego wewnętrzny sędzia niespodziewanie zapukał do wrót jego serca, jednak zbyt późno, by mógł jeszcze pożyć prawdziwym życiem w szczęściu i radości.

W pierwszy dzień na szpitalnym łóżku, w jego oczach było widać ból i przerażający strach. Chciał wypowiedzieć tysiące słów, których nigdy wcześniej nie wypowiedział. Bezsilność i brak możliwości mówienia - cisza, przez którą jego spojrzenie jak rwący potok uderzało w serca każdego z nas...

Dostaję od rodziców bardzo dużo zapytań na temat kontrolowania emocji i na tematy  związane z inteligencją emocjonalną, dlatego postanowiłam napisać serię artykułów. Znajdziesz tu również ćwiczenia z inteligencji emocjonalnej do wykonania wraz z dzieckiem. Znajdziesz ćwiczenia dla siebie, dzięki którym pogłębisz inteligencję emocjonalną. 

Posty będą ukazywały się dwa razy w tygodniu: Gościnne (innych autorów) będą publikowane we środy, a moje - w których odpowiadam na pytania rodziców - w poniedziałki. Zapraszam na bloga dwa razy w tygodniu! :)

Wróćmy teraz do tematu emocji i uczuć. Dostrzeganie uczuć i panowanie nad nimi jest nie tylko niezbędnym elementem inteligentnego życia, ale również warunkiem dobrych relacji z innymi ludźmi. Sukcesu życiowego i szczęścia. Znasz na pewno wiele mitów na temat inteligencji emocjonalnej i czasem trudno je odróżnić od prawdy. Zajmę się tym w kolejnych artykułach. Znasz też na pewno osoby, które mają trudności z wyrażaniem uczuć i wiesz, że niełatwo j…

W tym cudownym raju tu na Ziemi, w którym nie docenia się piękna natury i nie jest się wdzięcznym za to co mamy tu i teraz, wyrastały dzieci, które bardzo szybko poróżniła rządza posiadania i egoizm. W dzieciach została zasiana zawiść i zazdrość, nastawienie by podążać przez życie osobno, nie razem. Bardzo szybko rodzeństwo stało się dwojgiem całkiem obcych sobie ludzi, u których miłość do siebie przestała mieć znaczenie. Wybrali drogę egoistycznego podążania za własnymi, niezaspokojonymi pragnieniami, w których nie było miejsca dla nich obojga. Rodzina już nie była rodziną, więzy krwi przerwało uczucie pożądania wszystkiego dla siebie. A zawiść i egoizm przybierały na sile wraz z wiekiem i walką o pozycję. Zanim przeczytasz więcej, część pierwszą możesz przeczytać tutaj.

Jeśli masz rodzeństwo to pewnie pamiętasz te chwile, kiedy było coś do zrobienia w domu, a ty nie chciałeś pomóc kierując się myślą „dlaczego ja mam to robić, nie ona?, dlaczego ja, a nie on?!”. Najgorsze co może pows…